Τριάντα πέντε χρόνια κοντά του. Νομίζω ότι τον γνωρίζω καλά, πολλά εξάλλου μου τα εξομολογείται ο ίδιος. Το ότι όσα μου λέει συμπίπτουν με τις δικές μου παρατηρήσεις δε σημαίνει ότι αποδεικνύεται η αλήθεια ή η ακρίβειά τους. Θα μπορούσε κάλλιστα ή εγώ να μην καταλαβαίνω ή αυτός να ψεύδεται.
Σαν συμπεριφορά είχε την ευγενή και ταπεινή προσέγγιση είτε με πρόσωπα είτε με καταστάσεις. Η κατάσταση είναι συνεχώς υπό εξέταση. Αλίμονο όμως όταν θυμώνει. Η κατάσταση αυτή όμως είναι μικρής διάρκειας, ίσως είναι ορθότερο να μιλάμε για εκρήξεις παρά για θυμό αυτό καθεαυτό.
Θεωρεί ότι η κατάσταση που προκύπτει από την δράση πρέπει να εξετάζεται, όχι από ηθική άποψη, αυτή την ηθική άποψη την δέχεται μόνον στις προθέσεις και τους τρόπους δράσης. Η εξέταση αφορά κυρίως τα αποτελέσματα γιατί θεωρεί ότι η καλή έκβαση μπορεί να προβλεφθεί και ότι αυτή είναι και η μόνη ικανή μέθοδος να προβλεφθούν οι πιθανότητες των αποτελεσμάτων στο μέλλον.
Είχε καταλάβει, ασχέτως αν μπορούσε να το εφαρμόσει στο συγκεκριμένο περιβάλλον στο οποίο ζει, ότι η απλή συμπεριφορά δεν περιλαμβάνει μόνο κριτική αλλά και το ότι η ειρηνική διάθεση βοηθά σε κάθε προσπάθεια.
Δεν είναι αρκετά δυνατός στο ν’αντέξει την πίεση των κοινωνικών επαφών γι αυτό τις αποφεύγει.
Θεωρεί ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την εσωτερική πορεία είναι οι προκαταλήψεις. Όποτε προσπάθησε να δείχνει σπουδαιότερος από ότι είναι απέτυχε.
Το να αισθάνεται και να δείχνει ανώτερος από τους άλλους αντί να δείχνει ντροπαλός όπως είναι, είναι ένα τέχνασμα ικανό να κρύβει τις αδυναμίες του, πράγμα που δεν έβλαπτε κανέναν εκτός από τον ίδιο. Ζει και ζούσε πάντα σαν ερημίτης σε ησυχία και συνεχή προσπάθεια να είναι μετριόφρων, χωρίς πολλές απαιτήσεις, έτσι έχει πάντα καλά αποτελέσματα, χωρίς σύγχυση ή συσκότιση.
Όταν ο καιρός είναι ώριμος για κάτι, η κίνηση προς τον στόχο του είναι αποφασιστική και σταθερή. Η επιμονή, αρετή που δεν έχει, είναι άλλο πράγμα από την σταθερότητα.
Όλα τα χρόνια που τον γνωρίζω, θεωρεί ότι έχει πετύχει ένα επίπεδο κατανόησης πέρα και πάνω από τις δυνατότητες των περισσοτέρων, ακόμη κι απ’όσους ακολουθούσαν τον ίδιο δρόμο και την ίδια σχολή μ’αυτόν, τους θεωρεί πολύ πίσω του. Παρ όλον ότι ήθελε πολύ να βοηθήσει τους έκρινε σαν βυθισμένους στην ύλη και στα δόγματα.
Τα τελευταία δύο-τρία χρόνια η αντίληψή του για τους άλλους έχει αλλάξει. Αυτό είναι κάτι που ο ίδιος μου εκμυστηρεύτηκε: η «ευγενής» κατανόηση του φανέρωσε ακριβώς ότι η επιθυμία του να βοηθήσει στην εξέλιξή τους ήταν η απόδειξη ότι βρίσκεται μακριά από τη φωτισμένη κατάσταση που επιδιώκει. Όλοι βρίσκονται στον τροχό του δράματος, κι ο τροχός καταργεί την ιεραρχία, δεν υπάρχει πρώτος ή τελευταίος.
Θα μπορούσα να σημειώσω πολλά και διάφορα, γεγονότα ή ιστορίες που διηγιόταν. Τίποτα δε θα άλλαζε την αίσθηση που έχω κοντά του.
Είναι πάντα έτοιμος να βοηθήσει, με ανιδιοτέλεια, απλότητα και φυσικότητα, ποτέ δεν υποδεικνύει τρόπους ή μεθόδους που δεν ακολουθεί ο ίδιος, τον τυραννάει η δυσκολία να γίνει κατανοητός, αυτό είναι σίγουρα και το κυριότερο πρόβλημά του. Ανήκει στους αγωνιστές παρά στους νικητές, πράγμα που απομακρύνει τους περισσότερους. Γενικά η ζωή κοντά του είναι αρκετά έως πολύ δύσκολη, παρόλα αυτά ποτέ δε μετανόησα που τον ακολούθησα. Μου είναι πολύτιμος όσο και ο εαυτός μου.
Οι έννοιες είναι σίγουρο ότι δε θα πάψουν να υπάρχουν όσο ζει, το ίδιο σίγουρο είναι και αυτό ακτινοβολεί γύρω του, ότι και αυτός δε θα πάψει να αγωνίζεται.
