«Ρινοκερίτις» η ασθένεια της νέας τάξης ή η επικαιρότητα του Ιονέσκου



Η διαφορετικότητα και η ελευθερία σπανίζουν μέσα στον τεράστιο ομοιομορφικό μηχανισμό, έτσι όπως αναπτύσσεται: ένα στράτευμα από μυώδεις, όμορφους, φλύαρους, υπάκουους, πειθήνιους και πειθαρχημένους καταναλωτές.
Ο χαρακτήρας κάθε ανθρώπου δεν είναι παρά το συνάθροισμα των συνηθειών του. Κάθε συνήθεια είναι το συνάθροισμα επανειλημμένων πράξεων. Η επανάληψη, δηλαδή, ορισμένων πράξεων σε επαρκή αριθμό εκτελέσεων αρκεί να αλλάξει τις συνήθειες και να μετασχηματίσει το χαρακτήρα. Το θεώρημα αυτό ισχύει τόσο για τη θετική όσο και για την αρνητική κατεύθυνση. Η αυτοματική μίμηση, ο δογματισμός και η μισαλλοδοξία γίνονται απαραίτητα για τη συντήρηση της στερεότητας ενός συναθροίσματος, μιας ομάδας με κοινή ιδεολογία. Τόσο δυνατό είναι ένα σύστημα όσο πιο επιθετικό είναι ενάντια στους εσωτερικούς ή εξωτερικούς αντιπάλους του, φανταστικούς ή πραγματικούς. Αυτός είναι ο μηχανισμός που δημιουργεί και χαρακτηρίζει τα κλειστά και αυταρχικά συστήματα. Η βίαιη δύναμη κάθε ιδεολογικού συστήματος, από το «εγώ» μέχρι και το κράτος, προκύπτει από την ομοιότητα και όχι από τη διαφορετικότητα των στοιχείων που το απαρτίζουν.