Η «μεταρρύθμιση» του δημόσιου πρόσωπου. (19/10/2014)

Καταχρηστικά χρησιμοποιώ τον όρο «μεταρρύθμιση» σε σχέση με πρόσωπα. Η έννοια αυτή αφορά σε αλλαγή σε βάθος μιας κατάστασης, ενός θεσμού, ενός νόμου ή μιας συστηματικής οργάνωσης προκειμένου να γίνει αποτελεσματική σε σχέση με τους σκοπούς για τους οποίους δημιουργήθηκε. Η αποτελεσματικότητα δεν είναι ο μόνος στόχος μιας μεταρρύθμισης. Μια μεταρρύθμιση μπορεί να στοχεύει σε εκσυγχρονισμό ή σε δικαιότερες οικονομικές ρυθμίσεις ή ακόμη και σε γενικότερες κοινωνικές αλλαγές.

Επέλεξα τον όρο αυτό γιατί είναι η κυριότερη απαίτηση των λεγόμενων μνημονίων και με αυτόν τον λόγο σχετίζεται άμεσα με τα δημόσια πρόσωπα που έχουν αναλάβει την εφαρμογή των απαιτήσεων των δανειστών.

Οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις αφορούν σε θέματα δημόσιας διοίκησης και κυρίως σε οικονομικά θέματα, τα περίφημα «δημοσιονομικά οικονομικά».

Ο παραλογισμός μιας τέτοιας απαίτησης, δηλαδή μιας μεταρρύθμισης που αφορά μόνον την δημόσια διοίκηση και τα δημοσιονομικά οικονομικά, χωρίς να περιλαμβάνει κανέναν άλλον παράγοντα από αυτούς που συνθέτουν το κοινωνικό πλέγμα θα αναλυθεί σε ιδιαίτερο σημείωμα.

Η ιδιωτικοποίηση είναι μια από τις κυριότερες απαιτήσεις του μνημονίου. Αυτή όμως έχει από χρόνια πολλά εγκαθιδρυθεί στην ελληνική πολιτική δραστηριότητα.

Ένα, ίσως το κυριότερο ελληνικό παράδοξο, είναι ότι αυτό που κοινά ονομάζουμε «δημόσιο» στην ουσία είναι ιδιωτικό με την έννοια ότι ανήκει στην πράξη σε διάσημες πολιτικές «φίρμες» οι οποίες διαχειρίζονται αυτό το «δημόσιο» προς το συμφέρον τους σαν οικογενειακό ή συντεχνιακό φέουδο αποκομίζοντας αθέμιτα ή και παράνομα προνόμια και εξουσίες για τους ίδιους, τους φίλους, τους υποστηριχτές και τους προστάτες τους.

Ποια «μεταρρύθμιση» μπορεί ν’ αλλάξει αυτήν την κατάσταση; Μόνον ένας αγώνας ενάντια σε συγκεκριμένα πρόσωπα και όχι σε γενικές έννοιες, ενάντια σε φυσικά πρόσωπα τα οποία ευθύνονται.

Είναι ανώφελη η αναφορά σε υψηλές έννοιες, για παράδειγμα σε θεσμούς, στη χρηστή διοίκηση ή σε επίορκους και άλλα τέτοια που χρησιμοποιούνται ακριβώς για να θολώνονται τα ύδατα. Είναι ανώφελη κάθε ενέργεια που αγνοεί αυτούς που διαχειρίζονται κατ’ ευθείαν το δημόσιο και κοινό συμφέρον σε ατομικό επίπεδο. Είναι ικανό μόνον ένα αυστηρό σύστημα επαίνου και τιμωρίας που ελέγχει τα μεμονωμένα άτομα που καλούνται να καλύψουν τις απαιτήσεις κάθε «μεταρρύθμισης». Ο έλεγχος των ατόμων είναι ή πρέπει να είναι το πρωταρχικό ζήτημα κάθε «μεταρρύθμισης».

Αυτός ο έλεγχος πρέπει, αυτό το σημείο είναι σημαντικό, να ισχύει όχι μόνον για την διεφθαρμένη διαχείριση, αλλά και για ό,τι αποδεικνύεται αναποτελεσματικό ή μη επαρκές, πράγμα που είναι δυστυχώς το μεγάλο δράμα σε κάθε γραφειοκρατική οργάνωση.

Αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας, χωρίς όμως να είναι ελληνική πρωτοτυπία είναι ότι βραβεύονται και επαινούνται οι ένοχοι και οι συνένοχοι και όχι όσοι αντιστέκονται, κατά κανόνα, αυτός που ευνοεί το διεφθαρμένο και ανίκανο σύστημα, ευνοείται. Είναι προφανές ότι σε τέτοιες συνθήκες είναι προδιαγεγραμμένο και αναπόφευκτο οιαδήποτε «μεταρρύθμιση» όσο και «δημοκρατική» να είναι, να αποτύχει.

Η ασυλία είναι αντίθετη σε κάθε φυσικό νόμο, είτε πρόκειται για την βιολογική ευρυθμία είτε για την εξέλιξη.

Όλοι οι φωστήρες συντάχτες και εντελοδόχοι των μνημονίων, ψευτοπροοδευτικοί και νεοφιλελεύθεροι, θα πρέπει να κατανοήσουν ότι: η παραχώρηση στον ιδιωτικό τομέα του μεγαλύτερου μέρους της εθνικής και επομένως κρατικής υπηρεσίας και μέριμνας, είναι καίρια απαραίτητο να συνοδεύεται από την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών που παραμένουν στο κράτος. Άλλως τι νόημα έχει η απαλλαγή από τη διαφθορά αν αυτή συνοδεύεται από την παράδοση στην ανικανότητα;

Αυτό που πολύ γενικά συνάγεται από τα παραπάνω είναι ότι είναι επιτακτικά επείγον η αποτελεσματικότητα που χαρακτηρίζει το «ιδιωτικό» να μεταφερθεί και στο «δημόσιο» συμφέρον, πράγμα που δεν μπορεί να γίνει χωρίς προσωποποίηση των ευθυνών. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί και η ευθύνη των πολιτών που ανέχονται ή επιβραβεύουν τους πολιτικούς υπεύθυνους είτε λόγω αναμενόμενων, πελατειακών κυρίως, απολαβών είτε λόγω αδιευκρίνιστων ψυχολογικών συνδρόμων ή απλώς από ελλειμματική και αδιαμόρφωτη πολιτική συνείδηση.