Η Τρόικα και ο αντιδιαλεκτικός χαρακτήρας της (7-2-2015)

Κάθε πραγματικότητα υπάρχει προηγούμενα σαν δυνατότητα. Το πέρασμα από την μια κατάσταση στην άλλη συντελείται με αλληλενέργεια πολλών παραγόντων. Μ’ αυτήν την τοποθέτηση η δυνατότητα δεν είναι τίποτε άλλο από την διαλεκτική σχέση μεταξύ του αναγκαίου και του τυχαίου. Δεν είναι ανάγκη να ασπάζεται κάποιος καθ’ ολοκληρία τον Μαρξισμό για να γνωρίσει την αλήθεια στα παραπάνω. Το ότι αυτή η διαλεκτική σχέση δεν έχει ακόμα γίνει εργαλείο κατανόησης της «πράξης» από όλους δεν σημαίνει ότι δεν είναι αληθής. Η «Κυβερνητική» ακόμη και έτσι όπως μονοδιάστατα και μηχανιστικά υιοθετήθηκε, δηλαδή σαν ποσοτικό και όχι ποιοτικό εργαλείο, θεωρεί ότι ένα κυβερνητικό σύστημα έχει τη δυνατότητα να εκπληρώνει τις λειτουργίες του μέσα από τυχαίες ή όχι μεταβολές.

Όλοι γνωρίζουν ότι κυβερνητικό σύστημα λέγεται –με δυο λόγια- κάθε σύστημα με δομή, φυσική ή τεχνητή, που αντιδρά στην πηγή από την οποία επηρεάζεται, έχει δηλαδή τουλάχιστον ένα κύκλωμα επανάδρασης. Είναι ένα δυναμικό σύστημα που διαθέτει αυτορύθμιση, αποθηκεύει και επεξεργάζεται πληροφορίες, διαθέτει μηχανισμούς αυτοελέγχου, μηχανισμούς προσαρμογής, ομοιοστασίας και στρατηγικές συμπεριφοράς. Το κύκλωμα λειτουργεί στην κατεύθυνση, 1^ον: ανίχνευση των δεδομένων και των πράξεων, 2^ον: σύγκριση με το πρόγραμμα, τις δυνατότητες και τους σκοπούς και 3^ον: διόρθωση και νέα ρύθμιση το αποτέλεσμα της οποίας ανιχνεύεται εκ νέου κοκ.

Το περιβάλλον ενός τέτοιου συστήματος  είναι πηγή επιρροών που μπορούν να του προκαλέσουν ευνοϊκές ή δυσμενείς συνέπειες. Το κυβερνητικό σύστημα ανταποκρίνεται σ’ αυτές τις επιρροές του περιβάλλοντος με αντίδραση ανάλογη των δυνατοτήτων του. Μια υπέρβαση των μεταβολών του περιβάλλοντος πέρα από τα όρια των δυνατοτήτων του συστήματος μπορεί να το καταστρέψει ή να το αχρηστεύσει.

Μία από τις θεμελιώδεις αρχές της κυβερνητικής επιστήμης όπως μηχανιστικά ερμηνεύτηκε είναι ότι δεν απαιτείται η γνώση των αιτίων που προκαλούν μια μεταβολή γιατί η διόρθωση γίνεται με βάση την μέτρηση της τιμής της μεταβολής που καταγράφηκε και όχι τις αιτίες ή τις αστοχίες που την προκάλεσαν.

Αυτό το γεγονός καθιστά την Κυβερνητική εργαλείο μόνον για ό,τι είναι μετρήσιμο. Η διαστρέβλωση αυτή κάνει την Κυβερνητική και την ανίχνευσή της άκαμπτο εργαλείο ποσοτικού ελέγχου μόνον.

Ο σκοπός της δράσης που έχει ορισθεί από παράγοντες εξωτερικούς περιορίζει την αυτονομία του συστήματος, αφαιρεί την ευκαμψία και συνήθως υπερβαίνει τα όρια του συστήματος. Με αυτόν τον τρόπο περιορίζεται στο ελάχιστο η πιθανότητα επιτυχίας των στόχων που του έθεσαν οι προγραμματιστές του.

Ο έλεγχος της δράσης γίνεται σε τρία επίπεδα:

·                   1.Συλλογή πληροφοριών, δηλαδή, διάγνωση της κατάστασης σε ευρύ ορίζοντα και όχι μόνο σε σχέση με μια κατεύθυνση. Η Τρόικα ούτε κατά διάνοια δεν διέθετε τέτοιες πληροφορίες.

·                   2.Επεξεργασία των πληροφοριών, δηλαδή, σύγκριση με το πρόγραμμα και το πρότυπο δράσης. Ο σκοπός δεν πρέπει να συγχέεται με τον στόχο. Ο σκοπός πρέπει να περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα ενώ οι επιμέρους στόχοι όχι, αφού εξυπηρετούν την εκάστοτε διόρθωση. Τα προγράμματα που επελέγησαν ήσαν όλα υπεράνω των δυνατοτήτων της Ελλάδας αφενός, αφετέρου, έγιναν μέσα πλουτισμού των μεγάλων τραπεζών και πολιτικής αυταρχίας πάνω σε άλλους λαούς. Η σύγκληση είναι ψευδοστόχος που λειτουργεί σαν άλλοθι στις προσπάθειες πολιτικές, και οικονομικές, του γερμανικού κλαν, με στόχο να υποτάξει όλη την Ευρώπη.

·                   3.Επεξεργασία απόφασης, δηλαδή,  επεξεργασία που εξετάζει τη ρύθμιση και τη δυνατότητα εφαρμογής σε σχέση με όλα τα χαρακτηριστικά των στοιχείων του συστήματος και όχι μόνον των οικονομικών δεικτών. Συνέπεια ήταν η πλήρης αποτυχία αφού ήταν πολύ εύκολα αναγνωρίσιμο από τόσο έμπειρους σχεδιαστές ότι το πρόγραμμα ήταν ανέφικτο για μικρές χώρες σε κρίση.

Η τεχνική του ελέγχου είναι συγγενική με την τεχνική της ρύθμισης. Το ίδιο όργανο μπορεί να εξυπηρετεί άλλοτε τον έλεγχο και άλλοτε τη ρύθμιση. Αυτή η δυνατότητα ισχύει όταν το όργανο είναι μηχανισμός. Δεν ισχύει αν το όργανο είναι άνθρωπος ή άνθρωποι. Η αιτία είναι ότι ο έλεγχος πρέπει να είναι ανοικτή διαδικασία ενώ η ρύθμιση κλειστή, αφού προσδιορίζει σταθερές και μετρήσιμες κινήσεις .

Ένας άνθρωπος ή άνθρωποι δε μπορεί άλλοτε να λειτουργεί σαν ανοικτό σύστημα και άλλοτε σαν κλειστό, αφού πρόκειται για χαοτικό σύστημα. Στο πρόβλημα αυτό, λύση μιας σχετικής επιτυχίας είναι η ύπαρξη δύο οργάνων. Ο διττός αυτός χαρακτήρας επιβάλλει ιεράρχηση και ως εκ τούτου το επίπεδο της απόφασης πρέπει να είναι ανώτερο του επιπέδου της εφαρμογής.

Το κύκλωμα αυτό, δηλαδή πληροφορία – επεξεργασία και ρύθμιση της απόκλισης, λέγεται «επανάδραση». Στην περίπτωση που εξετάζεται, η παραγωγή προηγείται της κατανάλωσης κι έτσι φαίνεται καθαρά ότι δε μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη μέσω της λιτότητας.

Η διόρθωση δεν μπορεί να είναι ακριβής και ο έλεγχος χρειάζεται χρόνο για να εφαρμοστεί αφού θα πρέπει να εξετάζει πολλές παραμέτρους αλληλεξάρτησης του αποτελέσματος.

Το πρόβλημα του ελέγχου είναι δυσεπίλυτο στα πολύπλοκα συστήματα όπως είναι οι ανθρώπινες κοινωνίες όπου η δυναμική συμπεριφορά μεταβάλλεται ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν, τα απρόβλεπτα και τα τυχαίο γεγονότα, ενώ τα προκύπτοντα στοιχεία δεν είναι όλα μετρήσιμα. Αυτά τα προβλήματα είναι αδύνατον να επιλυθούν με γραμμικό και άκαμπτο τρόπο. Απαιτούν ανάλυση με πολλούς άγνωστους παράγοντες, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν είναι μετρήσιμοι. Για παράδειγμα, η δυναμική ισορροπία εξασφαλίζεται με πολυεπίπεδη ρύθμιση την οποία κανένας γραμμικός έλεγχος δε μπορεί να υπαγορεύσει. Επιπλέον δεν είναι μετρήσιμη η ποιότητα της αντίδρασης ή η απαιτούμενη λειτουργικότητα ή η απαιτούμενη αυτονομία και ελευθερία του υπό έλεγχο συστήματος. Είναι προφανές ότι χωρίς επανάδραση που προκαλείται από τις διαρκείς και συνεχείς μεταβολές του περιβάλλοντος που επηρεάζουν τη ρύθμιση, κάθε πρόγραμμα γίνεται άκαμπτο, οι έλεγχοι εξελίσσονται σε Προκρούστη και κάθε πιθανότητα ανάπτυξης ή προόδου καταστρέφεται.